|267|

Lijst van geraadpleegde literatuur

 

Acta der Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland gehouden te Dordrecht in den jare 1893. Amsterdam, 1893.

Acta der Generale Synode van de Gereformeerde Kerken in Nederland, gehouden te Middelburg, van 11. Aug. tot 4 Sept. 1896. Leiden, 1897.

Acta of Handelingen der Nationale Synode, in den Naam onzes Heeren Jezus Christus, Gehouden door autoriteit der Hoogmogende Heeren Staten-Generaal der Vereenigde Nederlanden te Dordrecht, ten jare 1618 en 1619. Hier komen ook bij de volledige Beoordeelingen van de Vijf Artikelen en de Post-Acta of Nahandelingen. Donner, J.H. en Hoorn, S.A. van den, ed. Leiden, z.j.

Acta van de Nederlandsche Synoden der zestiende eeuw. Rutgers, F.L. ed. ’s-Gravenhage, 1889.

Acta van het Synodaal Convent (1887) en van de voorlopige Synoden van de Nederduitsche Gereformeerde Kerken (1888-1992) met bijlagen en registers. Kampen — Leusden, 1985.

Acta. Handelingen en verslagen van de algemene Synoden van de Christelijk Afgescheidene Gereformeerde Kerk (1836-1869) met de stukken betreffende de synode van 1843, bijlang en registers. Houten — Utrecht, 1984.

Acta. Handelingen van de Algemeene Christelijke Synode der Hervormde Kerk in het Koningrijk der Nederlanden, ’s-Gravenhage 1815-1850. Handelingen van de Algemeene Synode der Christelijke Hervormde Kerk in het Koningrijk der Nederlanden, ’s-Gravenhage, 1851-1853. Handelingen van de Algemeene Synode der Nederlandsche Hervormde Kerk, ’s-Gravenhage 1854-1945. Handelingen van de vergaderingen van de Generale Synode der Nederlandse Hervormde Kerk, ’s-Gravenhage 1945-1991. Vanaf 1967 verschenen op microfiche.

Acta. Handelingen van de Synoden der Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland (1872-1892). Kampen — Leusden, 1988.

Adair, J. The becoming church. London, 1977.

Apeldoorn, L.J. van. ‘Het voortbestaan der parochies na de reformatie’ in: Christendom en Historie (Lustrumbundel 1930, Kampen 1931) p. 22-63.

Apostolische vaders. Die apostolischen Väter. Neubearbeitung der funkschen Ausgabe. Bihlmeyer, K., ed. Dl. 1. Sammlung Ausgewählter Kirchen- und Dogmengeschichtlicher Quellenschriften als Grundlage für Seminarübungen herausgegeben unter Leitung von Professor D. Gustav Krüger, zweite Reihe — erstes Heft — erster Teil. 2e dr. Tübingen, 1970.

Ariès. Ph. L’homme devant la mort. Paris, 1977.

Augustijn, C. ‘Secularisatie in de zestiende eeuw’, in: Dekker, G. en Gäbler, K.U. ed. Secularisatie in theologisch perspectief (Kampen, z.j. (1988) p. 82-96.

Augustinus. Sancti Aurelii Augustini De Civitate Dei. Aurelii Augustini Opera pars XIV, 1 en 2. Dombart, B. en Kalb, A. ed. Corpus Christianorum Series Latina XLVII en XLVIII. Turnhout, 1955.

Balke, W. Calvijn en de doperse Radikalen. Amsterdam, 1973.

Bartels, H. Tien jaren strijd om een belijdende kerk. De Nederlandsche Hervormde Kerk van 1929 tot 1939. Diss. Utrecht. Den Haag, 1946.

Beek, A. van de. ‘Klein — maar niet benauwd’ in: De kerk verbouwen. Dingemans' ecclesiologie critisch bekeken. Leidse Lezingen, red. Heering, J.P., Sleeuwenhoek, G. e.a. (Nijkerk, 1989) p. 84-98.

Berg, C.H.W. van den. ‘De ontstaansgeschiedenis van de Doleantie te Amsterdam’ in: Bakker, W., de Jong, O.J. e.a. red. De Doleantie van 1886 en haar geschiedenis (Kampen, 1986) p. 76-105.

Berkhof, H. Christelijk geloof. Een inleiding tot de geloofsleer. 3e dr. Nijkerk, 1973.

Beversluis, K.A. Een halve eeuw strijd en opbouw. Ontstaan en ontwikkeling der Vrijzinnig Hervormde Beweging. Assen, 1953.

|268|

Boom, H. ten. De Reformatie in Rotterdam 1530-1585. Hollandse Historische Reeks VII. z.p., 1987.

Bouma, H. De vereniging van 1892. Groningen, 1967.

Bouwman, H. Gereformeerd Kerkrecht. 2 dln., dl. 2 met de ondertitel Het recht der kerken in de practijk. Kampen, 1928-1934.

Broes, W. De Kerk en de Staat in wederzijdsche betrekking volgens de geschiedenis. 4 dln., 5 banden. Amsterdam, 1841.

Bronkhorst, A.J. Schrift en kerkorde. Een bijdrage tot het onderzoek naar de mogelijkheid van een “schriftuurlijke kerkorde”. Diss. Utrecht. Den Haag, 1947.

Bruin, J. Kerkvernieuwing. Een praktisch-ecclesiologisch onderzoek naar de betekenis van ‘Gemeenteopbouw’ voor de Nederlandse Hervormde Kerk. Zoetermeer, 1992.

Bucer. Martin Bucers Deutsche Schriften. Bd. 7: Schrifte der Jahre 1538-1539. Stupperich, R. ed. Martini Buceri Opera Omnia, Series 1. Gütersloh, 1964.

Buchem, L.A. van, o.p. L’homélie pseudo-eusébienne de Pentecôte. L’origine de la confimatio en Gaule Méridionale et l’interpretation de ce rite par Fauste de Riez. Nijmegen, 1967.

Calvijn. Johannes Calvijn. Institutie of onderwijzing in de christelijke Godsdienst. A. Sizoo, vert. 3 dln. Delft, 1931.

Calvijn. Johannis Calvini Opera quae supersunt omnia. Baum, G.; Cunitz, E. en Reuss, E. ed. Corpus Reformatorum 29-87. Brunsvigae, 1863; repr. New York - London, 1964. Ordonnances ecclésiastiques et autres. Opera Vol. X, 5-124.

Capitularia Regum Francorum. Boretius, A. ed. Monumenta Germaniae Historica, Legum sectio II, Dl. 1. Hannover, 1883.

Centraal Weekblad. Opinie- en informatieblad voor de gereformeerde kerken, 32 (1984), nr. 33, 17 augustus 1984.

Cock, de. Hendrik de Cock. Verzamelde Geschriften. Deddens, D., Spijker, W. van ’t e.a., ed. 2 dln. Houten, 1984-1986.

Codex Iuris Canonici Pii X Pontificis Maximi iussu digestus Benedicti Papae XV auctoritate promulgatus. Gasparri P. ed. Roma, 1927.

Codex. The Code of Canon Law; A text and Commentary. Coriden, J.A., Green T.J. en Heintschel, D.E. ed. New York, 1985.

Concilia Aevi Karolini 843-859 / Die Konzilen der Karolingischen Teilreiche 843-859. Hartmann, W. ed. Monumenta Germaniae Historica, Concilia Dl. 3. Hannover, 1984.

Concilia Aevi Karolini. Werminghoff, A. ed. Monumenta Germaniae Historica, Legum sectio III, Dl. 2. Hannover, 1906.

Corpus Iuris Canonici. Editio lipsiensis secunda post Aemilii Ludovici Richteri curas librorum manu scriptorum et editionis romanae fidem recognovit et adnotatione critica instruxit Aemilius Friedberg. Leipzig, 1879-1881.

Cyprianus. De catholicae ecclesiae unitate. S. Thasci Caecili Cypriani Opera Omnia vol. III, pars I. Hartel, G. ed. Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum. Wenen, 1868.

Dingemans, G.D.J. Een huis om in te wonen. Schetsen en bouwstenen voor een Kerk en een Kerkorde van de toekomst. Praktisch theologische handboeken 55. ’s-Gravenhage, 1987.

Documenta Reformatoria. Teksten uit de geschiedenis van kerk en theologie in de Nederlanden sedert de Hervorming. Bakhuizen van den Brink, J.N., Dankbaar, W.F. e.a. ed. 2 dln. Kampen, 1960-1962.

Doumergue, E. Jean Calvin. Les hommes et les choses de son temps. Lausanne, 1899-1927. 7 dln. Dl. V: La pensée ecclésiastique et la pensée politique de Calvin.

Douwes (J.) en Feith (H.O.). Kerkelijk wetboek. De reglementen en verordeningen der Nederlandsche Hervormde Kerk, met aantekeningen. Knottenbelt, J. ed. 7e herz. dr. Groningen, 1914.

Dvornik, F. Early Christian and Byzantine Political Philosophy. Origins and Background. Washington, 1966.

Dvornik, F. Byzance et la Primauté Romaine. Unam Sanctam 49. Paris, 1964.

|269|

Eusebius van Cesarea, Historia Ecclesiastica. Eusèbe de Césarée, Histoire Ecclésiastique, Livres I-IV. Bardy, G. ed. Sources Chrétiennes, 31. Paris, 1952.

Feine, H.E. Kirchliche Rechtsgeschichte. Dl. I: Die katholische Kirche. 4e herz. dr. Köln - Graz, 1964.
‘Fundamenten en perspectieven van belijden’ in: Documenten Nederlandse Hervormde Kerk. Verklaringen, kanselafkondigingen, boodschappen, herderlijke brieven en rapporten, uitgevaardigd door of namens de Generale Synode der Nederlandse Hervormde Kerk in de jaren 1945-1955. ’s-Gravenhage, z.j.

Gelder, H.A.E. van. Revolutionnaire Reformatie. De vestiging van de Gereformeerde Kerk in de Nederlandse gewesten, gedurende de eerste jaren van de Opstand tegen Filips II, 1575-1585. Patria. Vaderlandse cultuurgeschiedenis in monografieën XXXI. Amsterdam, 1943.

Gregorius de Grote. Sancti Gregorii Magni Registrum Epistularum Libri VII-XIV, Appendix. Norberg, D. ed. Corpus Christianorum Series Latina CXL A; Turnhout, 1972.

Haitjema, Th.L. Nederlands Hervormd kerkrecht. Nijkerk, 1951.

Handbuch der Kirchengeschichte. Jedin, H. ed. Freiburg, Basel — Wien, 1962-1979. Dl. IV: Reformation, Katholische Reform und Gegenreformation.

Harrenstein, W.G. Het arbeidsterrein der Kerk in de groote steden. Diss. Amsterdam. Kampen, 1913.
Herminjard, A.-L. Correspondance des Reformateurs dans les pays de langue Française recueillie et publiée avec d’autres lettres relatives al la Réforme et des notes historiques et biografiques. Genève — Bale — Lyon, 1866-1897. Dl. V: 1538-1539.

Heuvel, P. van den. De hervormde kerkorde. Een praktische toelichting. Zoetermeer, 1991.

Hinschius, P. System des katholischen Kirchenrechts mit besonderer Rücksicht auf Deutschland. Das Kirchenrecht der Katholiken und Protestanten in Deutschland, Bd. 1-6. Berlin, 1869-1897 (fotomechanische herdruk Graz, 1959).

Histoire de l’Église depuis les origines jusqu’ à nos jours. Fliche, A. en Martin, V. ed. Paris, 1934 - ....; .. dln. Dl. 16: La crise religieuse du XVIe siècle.

Hoedemaker herdacht. Abma, G. en Bruijn, J. de, red. Passage 4. Baarn, 1989.

Hoedemaker, Ph. J. Advies inzake de reorganisatie van het kerkbestuur. Amsterdam, 1903.

Hoedemaker, Ph. J. Op het fondament der apostelen en profeten. Bijdragen voor Kerk en theologie. Utrecht, 1885-1886 (verschenen in tijdschriftvorm in twee jaargangen).

Hoedemaker, Ph.J. Artikel XXXVI onzer Nederduitsche Geloofsbelijdenis tegenover Dr. A. Kuijper gehandhaafd. (Beoordeling van de opstellen in de ‘Heraut’ over Kerk en Staat.) Amsterdam, 1901.

Hoedemaker, Ph.J. De Kerk en het Moderne Staatsrecht. Dl. 1: De Kerk naar Goddelijk recht (niet verder verschenen). Amsterdam - Kaapstad, 1904.

Hoedemaker, Ph.J. De Roeping der Gereformeerden in de Hervormde Kerk. Naar aanleiding van de “Nabetrachting op de kerkelijke krisis, door Dr. Ph. S. van Ronkel”. Amsterdam, 1888.

Hoedemaker, Ph.J. Heel de kerk en heel het volk! Een protest tegen het optreden der Gereformeerden als partij, en een woord van afscheid aan de Confessionele Vereeniging. Sneek, 1897.

Hoedemaker, Ph.J. In één genootschap doch kerkelijk gescheiden. Modus vivendi aan de classicale vergaderingen en conferentiën ter overweging aangeboden. Met Bijlage, bevattende: Het ontwerp van Modus vivendi, voorkomende in “de Heraut” van 20 juni 1886. Utrecht, 1886.

Hoedemaker, Ph.J. ‘Kerk en staat in Israël’. Troffel en Zwaard, 1 (1898), p. 208-237.

Hoedemaker, Ph.J. Ontwerp tot reorganisatie der Hervormde Kerk naar de beginselen der Presbyteriale Kerkregeering. Amsterdam, 1901.

Hoffmann, H.E. von. Das Kirchenverfassungsrecht der niederländische Reformierten bis zum Beginne der Dordrechter Nationalsynode von 1618/19. Leipzig, 1902.

|270|

Hooijer, C. Kerkelijke wetten voor de Hervormden in het Koningrijk der Nederlanden. Zaltbommel, 1846.

Hooijer, C., ed. Oude kerkordeningen der Nederlandsche Hervormde gemeenten (1563-1638) en het Concept-reglement op de organisatie van het hervormd kerkgenootschap in het Koninkrijk Holland (1809). Zaltbommel, 1865.

Hoyt, R.S. en Chodorow, S. Europe in the Middle Ages. 3e herz. dr. New York, 1976.
Inleiding tot de studie van het kerkrecht. Spijker, W. van ’t; Drimmelen, L.C. van e.a. red. Kampen, z.j. (1988).

Kaajan, H.J.Ph.G. ‘Van parochievorming tot KAZ: gevolgen van massaliteit (1921-1960)’, in Kuiper, D.Th. e.a. ed. Jaarboek voor de geschiedenis van de Gereformeerde kerken Nederland, 2 (1988), p. 177-205.

Kerkenordening van De Gereformeerde Kerken in Nederland gelijk deze laatstelijk op de Generale synode te Middelburg in 1933 is herzien, benevens de daaraan verbonden Besluiten van de Generale synode van Amsterdam (1892), Dordrecht (1893), Middelburg (1896), Groningen (1899), Arnhem (1902), Utrecht (1905), Amsterdam (1908), Zwolle (1911), 's-Gravenhage (1914), Rotterdam (1917), Leeuwaarden (1920), Utrecht (1923), Assen (1926), Groningen (1927), Arnhem (1930), en Middelburg (1933). Benevens de Zendingsorde en onderscheidene Bijlagen. Jansen, J. en Pol, D., ed. 5e uitg. Wageningen, 1934.

Kerkinformatie. Officieel orgaan van de Gereformeerde Kerken in Nederland, nr. 152, augustus 1984.

Kerkorde der Nederlandse Hervormde Kerk. Uitgave 1951, ’s-Gravenhage, 19512; uitgave 1959, ’s-Gravenhage, 1959 e.v. (losbladig); uitgave 1969, ’s-Gravenhage, 1969 e.v. (losbladig).

Kerkorde van de Gereformeerde Kerken in Nederland vastgesteld door de generale synode van Assen (1957) met de door volgende synoden daarin aangebrachte wijzigingen, aangevuld met uitvoeringsbepalingen. Kampen, 1991.

Knappert, L. Geschiedenis der Nederlandsche Hervormde Kerk gedurende de 16e en 17e eeuw. Amsterdam, 1911.

Knappert, L. Geschiedenis der Nederlandsche Hervormde Kerk gedurende de 18e en 19e eeuw. Amsterdam, 1912.

Kuyper, A. Tractaat van de Reformatie der Kerken, aan de zonen der reformatie hier te lande op Luther’s vierde Eeuwfeest aangeboden. Amsterdam, 1883.

Kuyper, A. Vrijmaking der Kerk. Amsterdam, 1869.

Kuyper, A. Wat moeten wij doen, het stemrecht aan ons zelven houden of den kerkeraad machtigen? Vraag bij de uitvoering van Art. 23. Culemborg, 1867.

Labriolle, P. de. ‘Paroecia’ in Recherches de Science Religieuse, 18 (1928), p. 60-72.

Lasco, Joannis a. Opera tam edita quam inedita. Kuyper, A. ed. 2 dln. Amsterdam — ’s-Gravenhage, 1866.

Liber Diurnus Romanorum Pontificum. Patrologiae cursus completus, Series Latina 105, kol. 10-188. Migne, J.-P. ed. Paris, 1844-1890.

Lingbeek, C.A. Schets van de Geschiedenis der Reorganisatie-beweging in de Nederlandsche Hervormde Kerk. Kromsigt, J. Ch. De geestelijke achtergrond van den strijd om Kerkherstel. Wageningen, 1925.

Loon, J.C.A. van. Het Algemeen Reglement van 1816. Diss. VU. Wageningen, 1942.

Meeks, W.A. The first urban Christians. The social World of the Apostle Paul. New Haven — London, 1983.

Micron, Marten. De Christelijke Ordinancien der Nederlantscher Ghemeinten te Londen (1554). Kerkhistorische studiën behorende bij het Nederlands archief voor kerkgeschiedenis, dl. VII. W.F. Dankbaar, ed. ’s-Gravenhage, 1956.

Moltmann, J. Kirche in der Kraft des Geistes. Ein Beitrag zur messianischen Ekklesiologie. München, 1975.

Muller Hzn., S., Veen, J.S. van, e.a. De kerkelijke indeeling in 1555 tevens kloosterkaart. Geschiedkundige atlas van Nederland, kaart 9. ’s-Gravenhage, 1920.

Nauta, D. ‘Calvijn en zijn gemeente’, in: Genderen, J. Veenhof, C., e.a., ed. Zicht op Calvijn. Christelijk perspectief VII. Amsterdam, 1965.

|271|

Nauta, D. Verklaring van de Kerkorde van de Gereformeerde Kerken in Nederland. Kampen, 1971.

Nauta, J. ‘Flexibele gemeentevormen in de eerste eeuw’ in: De kerk verbouwen. Dingemans' ecclesiologie critisch bekeken. Leidse Lezingen, red. Heering, J.P., Sleeuwenhoek, G., e.a. (Nijkerk, 1989) p. 11-28.

Naz, R. ‘Paroisse’ in: Dictionnaire de droit canonique, contenant tous les terms du droit canonique avec un Sommaire de l'Histoire et des Institutions et de l'état actuel de la discipline, VI (Naz, R. ed. 7 dln. Paris, 1935-1965) kol.1234-1248.

Noordmans, O. en Wagenaar, C.G. Het reorganisatie-ontwerp van Kerkopbouw toegelicht, Baarn 1933.

Noordmans, O. Verzamelde werken. Hasselaar, J.M., Bartels H., e.a., ed. Kampen, 1978-19.. Deel V: Om de rechte orde der kerk.

Nunspeetse verhandelingen. Notulen, correspondentie, etc. van de Commissie voor de Kerkorde 1943-1950. Archief Nederlandse Hervormde Kerk (nog niet openbare deel), Overgoo 11, Leidschendam.

Ontwerp voor een Kerkorde der Nederlandsche Hervormde Kerk. z.p., z.j. (Nunspeet, 1947).

Origenes, Contra Celsum. Origène, contre Celse, Tome I, (Livre I en II). Borret, M. ed. Sources Chrétiennes, 132. Paris, 1967.

Plöchl, W.M. Geschichte des Kirchenrechts. 5 dln. Wien — München 1953-1969.

Rasker, A.J. De Nederlandse Hervormde Kerk vanaf 1795. Haar geschiedenis en theologie in de negentiende en twintigste eeuw. Kampen, 1974.

Reglementen. De Reglementen der Nederlandsche Hervormde kerk. Met aantekeningen. Uitgegeven op last van de Algemeene Synode. 8e herz. dr. (tweede nood-uitgave), ’s-Gravenhage, 1948.

Reitsma, J. en Lindeboom, J. Geschiedenis van De Hervorming en de Hervormde Kerk der Nederlanden. 4e herz. dr. Utrecht, 1933.

Richter, A.L. Die evangelischen Kirchenordnungen des sechszehnten Jahrhunderts. 2 dln. Weimar, 1846.

Roldanus, J. ‘Tweeërlei burgerschap van de christen. Vroegchristelijke modellen van terughouding en engagement t.o.v. de politieke gemeenschap’, in: Kerk en Theologie. Voortzetting van ‘Onder eigen vaandel’, 36 (1985), p.265-283.

Sacrorum conciliorum nova et amplissima collectio. Mansi J.D., ed. Florence, 1759-1927.

Savornin Lohman, A.F. de en Rutgers, F.L. De rechtsbevoegdheid onzer plaatselijke kerken. Utrecht, 1886.

Scheers, G.P. Philippus Jacobus Hoedemaker. Proefschrift Utrecht, 1939.

Schelven, A.A. van. De Nederduitsche vluchtelingenkerken der XVIe eeuw in Engeland en Duitsland in hunne beteekenis voor de reformatie in de Nederlanden. ’s-Gravenhage, 1908.

Segers, E. César. De rechtsbevoegdheid der bijzondere gemeenten van de Nederlandsche Hervormde kerk of der plaatselijke kerken. Leiden, 1886.

Severijn, J. ‘Geografisch begrensde wijkgemeenten’. De Waarheidsvriend. Officieel orgaan van de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde (Geref.) Kerk ten voordele van het leerstoel- en studiefonds (subtitel in andere jaargangen gewijzigd), 46 (1958), p. 162.

Slotemaker de Bruine, J.R. Christelijk-sociale studiën, 2e druk, Utrecht 1910 en 6e druk, Utrecht, 1924 (in tegenstelling tot eerdere drukken uitgegeven in twee delen, van welke het tweede deel getiteld is De kerk).

Slotemaker de Bruine, J.R. en Blanson Henkemans, L.J. Concept-Algemeen Reglement voor de Nederlandsche Hervormde Kerk. Nijmegen, 1904.

Slotemaker de Bruine, J.R. Nederlandsch Hervormd Kerkrecht. 2e herz. dr. 's-Gravenhage, 1939.

Slotemaker de Bruine, J.R. ‘Nog een pleidooi voor het parochie-stelsel’. Stemmen voor waarheid en vrede. Evangelisch tijdschrift voor de protestantsche kerken, 38 (1901), p. 487-498.

Spijker, W. van ’t. De ambten bij Martin Bucer. Kampen, 1970.

|272|

Stutz, U. Geschichte des kirchlichen Benefizialwesens von seinen Anfängen bis auf die Zeit Alexanders III. Dl. 1 (niet verder verschenen). Berlin, 1895.

Stutz, U. ‘Patronat’ in: Realencyklopädie für protestantische Theologie und Kirche, XV (3e dr. Leipzig, 1896-1913) p. 13-26.

Stutz, U. ‘Pfarre, Pfarrer’ in: Realencyklopädie für protestantische Theologie und Kirche, XV (3e dr. Leipzig, 1896-1913) p. 239-252.

Touw, H.C. Het verzet der Hervormde Kerk. 2 dln. Deel I: Geschiedenis van het Kerkelijk Verzet; Deel II: Documenten van het verzet. ’s-Gravenhage, 1946.

Tussenorde ten dienste van de samenwerking van de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gereformeerde Kerken in Nederland. Brochure Dienstencentrum GKN te Leusden, uitgave 1991. Hetzelfde materiaal is uitgegeven als Generale regelingen voor de samenwerking met de Gereformeerde Kerken in Nederland als bedoeld in ordinantie 20-13. Generale regelingen behorende bij de kerkorde der Nederlandse Hervormde Kerk met bijlagen, uitgave 1964, ’s-Gravenhage, 1964 e.v. (losbladig).

Voetius. Gisberti Voetii Tractatus selecti de politica ecclesiastica. Rutgers, F.L. ed. 2 dln. Amsterdam, 1885-1886.

Volger, W. Om de vrijheid van de kerk. Achtergrond en ontstaan van de Doleantie. Kampen, 1954.

Vos Az., G.J. Geschiedenis der Vaderlandsche Kerk van 630 tot 1842. 2e herz. dr. Dordrecht, 1888.

Vos Az., G.J. Het keerpunt in de jongste geschiedenis van Kerk en Staat. De eerste bladzijde der tweede afscheiding. Dordrecht, 1887.

Vrijhof, P.H. Bijdragen tot de sociologie van godsdienst en kerk. Proefschrift Utrecht, 1970.

Weijland, H.B. “A en B”: een onderzoek naar de geografische gemeente als bijdrage in het beraad over een oecumenisch beleid. Kamper Cahiers 53. Kampen, 1984.

Wetboek van canoniek recht. Latijns-Nederlandse uitgave in opdracht van de Belgische en Nederlandse bisschoppenconferentie = Codex iuris canonici auctoritate Ioannis Pauli PP. II promulgatus. Eykens, C., Fleurquin, L. de, Denaux, A., e.a., vert. Hilversum enz., 1987.

Wormser, J.A. De kinderdoop, beschouwd met betrekking tot het bijzondere, kerkelijke en maatschappelijke leven. Amsterdam, 1853.

Ypeij, A. en Dermout, I.J. Geschiedenis der Nederlandsche Hervormde Kerk. 4 dln. en 2 dln. aantekeningen. Breda, 1819-1827.