Inhoudsopgave

 

Woord vooraf — VII

Afkortingen — IX

1. Inleiding. Probleem- en doelstelling — 1
1.1 Verantwoording — 1
1.2 Bronnen — 3
1.3 De opbouw van dit boek — 4

A. De vluchtelingenkerken in Londen: achtergrond en historiografie

2. De geschiedenis van de vluchtelingenkerken in London
2.1 De oprichting van de vluchtelingenkerk in Londen in 1550 — 7
2.2 De ene kerk en de beide kerkeraden — 10
2.3 Modelkerk in Engeland — 11
2.4 Het beleid tijdens het korte bestaan: 1550-1553 — 12
2.5 Ondergang en heroprichting — 13

3. De Franse en Nederlandse kerk onder Elizabeth
3.1 De stand van het onderzoek — 16
3.2 Eigen stellingname — 18
3.2.1. De kerkorde — 19
3.2.2. De coetus — 22
3.2.3. Lidmaatschap — 25
3.2.4. Conflicten — 26

4. Italiaanse en Spaanse protestanten in Londen
4.1 Spaanse protestanten in Engeland — 29
4.2. De Spaanse kerk in Londen van 1560-1563 — 32
4.3. De Italiaanse kerk in Londen — 34

B. De structuur van de vluchtelingenkerken in Londen 1568-1600

5. De vreemdelingen en de vluchtelingenkerken
5.1. Het aantal vreemdelingen in Londen van 1565-1593 — 39
5.2. De verhouding tussen kerk en kolonie — 40
5.3. Rijke en arme Wards in Londen — 45
5.4. Rijke kooplieden en de vreemdelingenkerken — 48

6. De lidmaten van de vluchtelingenkerken
6.1. Het lidmaatschap — 52
6.2. De herkomst van de leden — 55

7. De ouderlingen en diakenen van de vluchtelingenkerken, 1568-1585
7.1. Inleiding — 61
7.2. De ouderlingen en de diakenen van de Nederlandse kerk — 62
7.3. De ouderlingen en de diakenen van de Franse kerk — 70
7.4. De ouderlingen en de diakenen van de Italiaanse kerk — 74
7.5. Vergelijking en conclusie — 76

|iv|

8. De predikanten
8.1. Inleiding — 80
8.2. Predikanten in de Nederlandse kerk — 83
8.3. Predikanten in de Franse kerk — 90
8.4. Predikanten in de Italiaanse kerk — 96
8.5. Vergelijking en conclusie — 99

9. Beleidsinstanties en beleidsinstrumenten
9.1. De superintendent — 101
9.2. De coetus — 103
9.3. Het consistorie — 107
9.4. De kerkelijke discipline onderzocht: de methode in discussie — 109

C. Het interne beleid van de drie kerken. Een vergelijking

10. Het beleid van de kerken
10.1. Het algemene consistoriebeleid — 113
10.2. De ‛kerkelijke discipline’ — 125

11. De handhaving van de kerkelijke tucht in de Nederlandse kerk
11.1. De onder de tucht gestelde personen — 127
11.2. Tuchtzaken en sancties — 127
11.3. Slotbeschouwing en conclusies — 143

12. De handhaving van de kerkelijke tucht in de Franse kerk
12.1. De onder de tucht gestelde personen — 147
12.2. Tuchtzaken en sancties — 147
12.3. Slotbeschouwing en conclusies — 169

13. De handhaving van de kerkelijke tucht in de Italiaanse kerk
13.1. Het bijzondere karakter van de Italiaanse notulen — 171
13.2. De onder de tucht gestelde personen — 172
13.3. Tuchtzaken en sancties — 173
13.4. Slotbeschouwing en conclusies — 180

14. De tucht in de drie vluchtelingenkerken: een vergelijking — 182

D. Het externe beleid van de drie kerken 1568-1600

15. De vreemdelingenkerken en de Nederlandse Opstand
15.1. De betrokkenheid van de Nederlandse kerk bij de Opstand — 188
15.2. De betrokkenheid van de Franse kerk bij de Opstand — 193
15.3. De Italiaanse kerk in Londen en de Opstand — 194

16. Extern kerkelijk beleid I. Synodes en classes
16.1. Inleiding — 197
16.2. Het Convent van Wezel: een raadsel opgelost? — 197
16.3. Pogingen tot oprichting van een classicaal verband — 206
16.3.1. Colloquia van de Nederlandse gemeenten in Engeland — 209
16.3.2. Colloques van de Franse gemeenten in Engeland — 210

17. Extern kerkelijk beleid II. Opleiding en steun
17.1. Proponenten en studenten in de Nederlandse kerk — 212
17.2. Proponenten en studenten in de Franse kerk — 220
17.3. Proponenten en studenten in de Italiaanse kerk — 223

|v|

17.4. Financiele hulp aan gemeenten in nood — 225

E. De kerken van Londen in internationaal perspectief

18. Een vergelijking met andere gereformeerde kerken
18.1. Geneve — 229
18.2. De Nederlandse gemeente in Wezel — 233

F. Besluit

19. De Nederlandse, Franse en Italiaanse kerken in Londen 1568-1585. Een balans — 239

Bijlage I. Kerkorde van Nicholas des Gallars (1561) — 261
Bijlage II. Protocol m.b.t. de wijziging der verkiezingen (1569) — 275
Bijlage III. De ondertekenaars van het ‛Convent van Wezel’ in 1571 — 278
Bijlage IV. Ritus ministerii ecclesiatici in Belgica Zandwici — 280
Bijlage V. Prosopografie predikanten Nederlandse, Franse en Italiaanse kerk — 283
Bijlage VI. Onder de tucht geplaatste personen in de Nederlandse kerk in Londen — 291
Bijlage VII. Onder de tucht geplaatste personen in de Franse kerk in Londen — 294

Summary — 300

Geraadpleegde archivalia en literatuur — 304

Register — 312

Illustratie op de omslag: kaart van Londen rond 1568.

Illustraties op de pagina’s 6, 15, 28, 36, 38, 60, 181, 228.