Artikel 72

 

Kerkenordening 1905/1933

Van de censuur en kerkelijke vermaning.

Artikel LXXI
Gelijkerwijs de christelijke straf geestelijk is, en niemand van het burgerlijke gericht of straf der Overheid bevrijdt, alzoo worden ook, benevens de burgerlijke straf, de kerkelijke censuren noodzakelijk vereischt, om den zondaar met de kerk en zijnen naaste te verzoenen, en de ergernis uit de gemeente van Christus weg te nemen.

 

Deputatenrapport 1974

DE CHRISTELIJKE TUCHT

Artikel 71.  Instelling en doel van de kerkelijke tucht.
Aangezien Christus in zijn gemeente behalve de dienst des Woords en der sacramenten de kerkelijke tucht heeft ingesteld, zal deze naar het Woord Gods geoefend worden, om de zondaar met God en zijn naaste te verzoenen en de ergernis uit de gemeente van Christus weg te nemen.
Toelichting:
1.  Dit artikel heeft het karakter van een inleiding op wat volgt.
2.  De oude tekst is voortgekomen uit de strijd om het onderscheid tussen overheidsgezag en kerkelijke bevoegdheid zuiver te stellen (tegen het Erastianisme). Thans is alle nadruk gelegd op de kerkelijke tucht als mede kenmerkend voor de rechte instelling der kerk.
3.  De verzoening met de kek hangt af van de verzoening met God.
4.  De kerkelijke tucht is geen straf als vergelding.

 

Commissierapport 1975

FH hebben behalve een taalkundige opmerking de vraag, of niet “ de handhaving van de eer van God” als eerste doel van de tucht genoemd moet worden, zoals prof. Kamphuis op een ouderlingenconferentie gezegd moet hebben. Ze wijzen op HKO art. 104.1 “ Het vermaan en de tucht van de kerk bedoelen de verheerlijking van Gods Naam door de afdwalenden terug te brengen, hen met de kerk en hun naasten te verzoenen en de gegeven ergernis uit de gemeente weg te nemen”.
KRA schrijft: “ Nu belijden wij met art. 29 N.G.B., dat de kerkelijke tucht wordt gebruikt in de ware kerk “ om de zonden te straffen”. En in art. 30 N.G.B. .., dat de ouderlingen en diakenen samen met de predikanten een soort van “ senaat der kerk” moeten vormen, om door dit middel ook te maken, dat de overtreders op geestelijke wijze gestraft worden en in de toom gehouden, Maar kan óók worden gezegd, dat de tucht moet worden geoefend “ om de zondaar met God…te verzoenen”?. De oefening van de tucht is een kerkelijke handeling. Door een kerkelijke handeling kan wel een zondaar, die met God is verzoend, weer in de gemeente worden aangenomen.
Wordt bij de voorgestelde formulering niet te grote nadruk gelegd en teveel waarde toegekend aan het kerkelijk handelen in de tucht? De tucht is wel het middel, waardoor een zondaar zover wordt geleid, dat hij zich gaat schamen over zijn zonde en zich gaat bekeren en begeert weer in de gemeente te worden opgenomen. Daartoe zoekt hij dan allereerst verzoening met God in het bloed van Christus. Die verzoening geschiedt dan niet door de kerkelijke tucht, strikt genomen: de kerk oefent de tucht en verzoent de zondaar aldus met God. Wanneer de lijdende vorm van het werkwoord wordt vervangen door de bedrijvende werkwoordsvorm, staat er toch dit: de kerk oefent de tucht om de zondaar met God te verzoenen; zou er staan: “ opdat de zondaar met God en zijn naaste wordt verzoend”, dan was het genoemde bezwaar ondervangen.
Komt het dan tot verzoening van de zondaar met God, dan dient de kerkelijke tucht om de zodanige weer met blijdschap te ontvangen (zie: Formulier voor Wederopneming). Terecht merken deputaten op, dat de verzoening met de kerk afhangt van de verzoening met God; wat betreft die laatste, kan de kerk niet anders dan verklaren, uitspreken, constateren, aanvaarden, dat die verzoening met God is tot stand gekomen.
Cn waardeert het zeer in het voorstel van depp. dat het voor een groot deel teruggrijpt op de schriftuurlijke bewoordingen van Dordrecht 1578 (VI, I, 92).
Hoewel uw comm. niet beschikt over een verslag van wat prof. Kamphuis heeft uitgesproken, is zij bereid een invoeging als door FH gevraagd voor te stellen. Aan het betoog van KRA, hoewel dit voor tegenargumentatie vatbaar is, wil de comm. zich niet onttrekken. Zij stelt voor, de laatste bijzin van dit artikel in de lijdende vorm te brengen.

Het artikel zal dan aldus luiden:
DE KERKELIJKE TUCHT.
Artikel 71.
Aangezien Christus in zijn gemeente behalve de dienst des Woords en der sacramenten de kerkelijke tucht heeft ingesteld, zal deze, naar het Woord Gods, tot Zijn eer, geoefend worden, opdat de zondaar met God en zijn naaste verzoend wordt en de ergernis uit de gemeente van Christus wordt weggenomen.

 

Synodebehandeling 1975

Na een brede discussie en een wijziging wordt dit artikel door de Sunode aanvaard in de tekst van de commissie.

Aangezien Christus in zijn gemeente behalve de dienst des Woords en der sacramenten de kerkelijke tucht heeft ingesteld, zal deze naar het Woord van God en tot zijn eer geoefend worden, opdat de zondaar met God en zijn naaste verzoend wordt en de ergernis uit de gemeente van Christus wordt weggenomen.
71. 
72.

 

Deputatenrapport 1976

Dit rapport behandelt het betreffende artikel niet.

 

Deputatenrapport 1977

71.  Artikel 71 (acta)

72.  T.  Voorstel:

Omdat Christus in zijn gemeente behalve de dienst van het Woord en de sacramenten ook de kerkelijke tucht heeft ingesteld, zal deze naar het Woord van God en tot zijn eer bediend worden. Zij heeft ten doel dat de zondaar met God en zijn naaste verzoend wordt en de aanstoot uit de gemeente van Christus wordt weggenomen.

 

Commissierapport 1978

DE TUCHT HOOFDSTUK IV!

Art. 72. In overeenstemming met Kampen 1975; geen reacties uit de kerken.

 

Synodebehandeling 1978

Bij de bespreking van art. 72 stelt dr. A.N. Hendriks voor de woorden:” Omdat Christus in zijn gemeente behalve…ook” te schrappen. Hij meent dat deze woorden meer in een belijdenis thuishoren dan in een kerkorde. Deputaten nemen dit voorstel over.
Hierna wordt art. 72 vastgesteld.

 

Kerkorde 1978

IV DE TUCHT

Artikel 72
Doel van de tucht
De kerkelijke tucht zal naar het Woord van God en tot zijn eer bediend worden.
Zij heeft ten doel dat de zondaar met God en zijn naaste verzoend wordt en de aanstoot uit de gemeente van Christus wordt weggenomen.