Rechtseffect van besluitvorming door de generale
synode
(agenda 3.1)
13-04;06-09-02
Commissie: deputaatschap Kerkrecht en kerkorde
Materiaal:
rapport van deputaten voor kerkrecht en kerkorde, hoofdstuk 15. Hierin bespreken zij het karakter en gewicht van regelgeving en besluiten, het inwerkingtreden van besluiten en de mogelijkheid van meerjarenbesluiten.
Besluit 1:
1. in te stemmen met de conclusie van deputaten dat de generale
synode in haar besluitvorming terminologisch en inhoudelijk
helder moet laten blijken, welk rechtseffect zij met haar
uitspraken en besluiten beoogt. Zij zal zich daartoe bij elke
beslissing bezinnen op de concrete rechtskracht, de rangorde, de
geadresseerde(n) van een besluit. Ook zal ze bij elke beslissing
de gronden en overwegingen zorgvuldig vormgeven;
2. aan deputaten Kerkrecht en kerkorde op te dragen te
onderzoeken, ten aanzien van welke generaal-synodale bepalingen,
regelingen, richtlijnen, handreikingen e.d. verheldering op het
bedoelde punt nodig is en daarover aan de eerstkomende generale
synode te rapporteren.
Grond:
1. deputaten hebben bestaande oneffenheden in het ‘soortelijk
gewicht’ van synodebesluiten terecht gesignaleerd;
2. een nader onderzoek kan ertoe leiden dat de gesignaleerde
oneffenheden worden weggenomen of dat het onderscheid tussen
verschillende besluiten van de generale synode terminologisch
meer helder wordt afgebakend.
Besluit 2:
in te stemmen met de conclusie van deputaten, dat een generale synode bevoegd is om in een bepaalde zaak een meerjarenproject op te zetten, maar dat dit een volgende synode niet de bevoegdheid ontneemt om tot een herziening van het stappenplan te besluiten.
Grond:
op het bestaande recht van revisie kan geen uitzondering worden gemaakt voor meerjarenprojecten.
Besluit 3:
met het oog op vragen rond het tijdstip waarop besluiten van de
generale synode rechtseffect krijgen, de volgende regels vast te
stellen:
1. De besluiten van de
generale synode zullen in de plaatselijke kerk als aanvaard
gelden, tenzij de kerkenraad binnen zes maanden na het ontvangen
van de Acta gemotiveerd het tegendeel verklaart en bij de
eerstvolgende synode in revisie gaat.
2. De generale synode draagt
er zorg voor dat een genomen besluit binnen drie weken via de
website kan worden geraadpleegd door kerken en kerkleden.
Deputaten communicatie zullen volgens opgave van de generale
synode duidelijk markeren, wanneer het een besluit betreft dat effectuering in alle
plaatselijke kerken met zich meebrengt.
3. De door de generale synode
opgestelde lijst van besluiten die effectuering in alle
plaatselijke kerken
met zich meebrengen, zal ook een plaats krijgen in de
Acta.
4. De kerkenraden zijn
bevoegd om op basis van de via de website gepubliceerde tekst
tot ratificatie
over te gaan en aan een besluit uitvoering te geven.
5. Wanneer een lid van de
gemeente aan de kerkenraad verzoekt een recent synodebesluit
te ratificeren
dat voor hem/haar persoonlijk effect dient te krijgen, zal de
kerkenraad daarover binnen acht weken een uitspraak doen. Wanneer
de kerkenraad het synodebesluit niet als bindend aanvaardt, dient
hij dat met opgaaf van redenen aan het betrokken gemeentelid mee
te delen en bij de eerstvolgende synode in revisie te
gaan.
Grond:
ter wille van rechtsgelijkheid en rechtszekerheid in de kerken is een eenvoudige regeling ten aanzien van de termijnen van ratificatie nodig.
Het oorspronkelijke voorstel komt op 13 april in bespreking. Het
bevat een groep uitspraken over helderheid en consistentie van
synodebesluiten en wil bovendien afspraken maken over het moment
waarop synodebesluiten geldig zijn. Omdat een en ander nog niet
helder is, nemen de deputaten de gemaakte opmerkingen mee en
zeggen te zijner tijd terug te komen met een uitgewerkt
voorstel.
De bespreking wordt voortgezet op 6 september. Aanwezig zijn dan
als deputaten mr. F.T. Oldenhuis, ds. H. Pathuis, ds. J.B. de
Rijke en prof. dr. M. te Velde. Apart gesproken wordt over de
vraag of de genoemde termijn van acht weken niet kort is: kan die
niet naar drie maanden?
Het voorstel wordt aangenomen met 2 stemmen tegen. De
afgevaardigde ds. Pathuis blijft als deputaat buiten stemming.